Kiểm tra xe nhập khẩu theo từng lô
Theo quy định tại Nghị định 116, sản phẩm ô tô phải được kiểm tra an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo từng lô trước khi thông quan sang sau thông quan.
Bộ Giao thông vận tải cho biết, việc quy định ô tô chưa qua sử dụng nhập khẩu phải được kiểm tra chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường theo từng lô đã được Chính phủ, các bộ, ngành liên quan xem xét trong quá trình xây dựng Nghị định số 116.
Mục đích là để đảm bảo ô tô chưa qua sử dụng nhập khẩu phải đáp ứng điều kiện an toàn kỹ thuật, chất lượng sản phẩm phải đồng nhất giữa các lô xe trong khi cơ quan quản lý không có điều kiện giám sát, đánh giá được quy trình quản lý, kiểm soát chất lượng sản phẩm ở cơ sở sản xuất nước ngoài với mục tiêu bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Quy định này cũng nhằm tạo công bằng trong việc quản lý chất lượng sản phẩm giữa ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước với ô tô nhập khẩu.
Có cần thiết phải “nới” Nghị định 116?
Theo Bộ Giao thông vận tải, qua gần 1 năm triển khai thực hiện Nghị định 116 cho thấy, thời gian đầu, các doanh nghiệp nhập khẩu cũng gặp một số khó khăn nhất định do doanh nghiệp chưa nắm rõ yêu cầu quy định về Giấy chứng nhận kiểu loại ô tô nhập khẩu, cũng như lo ngại về việc tăng thời gian, chi phí khi thực hiện việc kiểm tra theo từng lô hàng nhập khẩu.
Cũng vì lẽ này mà các doanh nghiệp kiến nghị sửa đổi Nghị định 116 theo hướng chỉ kiểm tra mẫu ô tô đại diện cho từng kiểu loại xe đối với tất cả các lô hàng thay vì áp dụng cho từng lô xe nhập khẩu sẽ tạo sự thông thoáng, thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu ô tô.
Đó là ý kiến từ phía doanh nghiệp đang được các cơ quan chức năng xem xét. Còn về phía Bộ Giao thông vận tải, Bộ này lưu ý cần cân nhắc đến trường hợp không thực hiện kiểm soát theo lô như quy định hiện nay sẽ tạo ra kẽ hở lớn cho các doanh nghiệp nhập khẩu tiến hành nhập khẩu hàng loạt xe về và chỉ đăng ký kiểm tra cho một lô đại diện (có thể là 1 xe duy nhất đã được doanh nghiệp chuẩn bị trước, lựa chọn xe tốt nhất) để cơ quan chức năng kiểm tra cấp chứng nhận, sau đó doanh nghiệp tiếp tục đăng ký kiểm tra cho các lô nhập khẩu sau đó với số lượng không giới hạn trong thời gian 3 năm.
Với trường hợp trên, cơ quan chức năng sẽ không thể kiểm soát được chất lượng khí thải, an toàn và chất lượng linh kiện, các hệ thống trên xe của những xe nhập khẩu mà doanh nghiệp nhập về Việt Nam trong khoảng thời gian dài. Đây chính là lỗ hổng lớn trong quản lý chất lượng xe nhập khẩu, ảnh hưởng đến an toàn và quyền lợi của người tiêu dùng.
Với quan điểm nêu trên, Bộ Giao thông vận tải vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ xin ý kiến chỉ đạo về việc này.
Do đó, việc kiểm tra mẫu ô tô đại diện cho từng kiểu loại đối với tất cả các lô hàng hay là áp dụng kiểm tra từng lô như cũ theo Nghị định 116/2017/NĐ-CP cũng phải trong thời gian tới mới biết được.