Theo Cục Công nghiệp, ngành sản xuất lắp ráp ô tô trong nước đã bị ảnh hưởng lớn từ dịch bệnh Covid-19 bùng phát tại Vũ Hán (Trung Quốc) thời gian qua. Cụ thể ở các vấn đề sau:
Thiếu hụt nguồn linh phụ kiện nhập khẩu
Năm 2019, Việt Nam nhập khẩu gần 4 tỷ USD phụ tùng linh kiện ô tô, trong đó nhập khẩu từ Trung Quốc là 0,7 tỷ USD (17,54%), từ Hàn Quốc là 1,14 tỷ USD (28,57%), và từ Nhật Bản là 0,72 tỷ USD (18,04%).
Trong đó, ngành sản xuất, lắp ráp ô tô thương mại (gồm ô tô tải và ô tô bus) trong nước hiện nay chủ yếu nhập linh kiện từ phía Trung Quốc, trong đó có đến hơn 70% số doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô tải Việt Nam dựa vào nguồn linh kiện chính từ Trung Quốc.
Ngành sản xuất, lắp ráp xe du lịch (xe con) cũng bị ảnh hưởng. Một số dòng xe nhập khẩu linh kiện từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản và Đông Nam Á.
Các quốc gia này hoặc đang là nơi có dịch bùng phát (Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản) khiến một số nhà máy sản xuất ô tô tạm đóng cửa, hoặc đều phải phụ thuộc vào nguồn nguyên vật liệu từ Trung Quốc để sản xuất linh phụ kiện (Ấn Độ, Đông Nam Á).
Chuyên gia Trung Quốc chưa trở lại
Một số doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp sản xuất xe tải (như Công ty cổ phần TMT) có sử dụng các chuyên gia từ Trung Quốc để phục vụ công tác thử nghiệm sản phẩm hoặc hỗ trợ vận hành dây chuyền sản xuất. Các chuyên gia này hiện vẫn chưa trở lại Việt Nam để làm việc.
Nhiều nhà máy trong vùng dịch
Một số doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô hiện đang tiến hành hoạt động sản xuất ở các vùng đã được báo cáo là có trường hợp nhiễm bệnh và đang tiến hành nhiều biện pháp cách ly, phòng dịch như Toyota, Honda, Daewoo (sản xuất xe bus) hiện đang hoạt động ở Vĩnh Phúc.
Đến thời điểm hiện tại, theo thông tin từ các doanh nghiệp, nhà máy và người lao động vẫn đang vận hành làm việc bình thường. Tuy nhiên, trong trường hợp dịch lan rộng hơn tại địa phương thì có thể ảnh hưởng tới việc tổ chức hoạt động sản xuất.
Ảnh hưởng bởi Nghị định 17
Bên cạnh ảnh hưởng của dịch bệnh, một yếu tố nữa dự báo sẽ có tác động đến ngành sản xuất ô tô trong nước, đó là việc Chính phủ ban hành Nghị định số 17/2020/NĐ-CP, trong đó có nội dung sửa đổi Nghị định số 116/2017/NĐ-CP theo hướng bỏ quy định về kiểm tra, thử nghiệm theo lô đối với ô tô nhập khẩu. Việc này dự kiến sẽ khiến lượng ô tô nhập khẩu tăng mạnh trong thời gian tới, từ đó ảnh hưởng đến sản xuất trong nước.
Theo thông tin từ các doanh nghiệp sản xuất ô tô trong nước, dự kiến đến giữa tháng 3 hoặc cuối Quý I/2020, tác động của tình hình dịch bệnh đến sản xuất trong nước sẽ rõ rệt, theo hướng sản lượng sản xuất trong nước sẽ bắt đầu giảm, hoạt động của các doanh nghiệp sẽ bị ảnh hưởng mạnh nếu Chính phủ không có các biện pháp hữu hiệu để tháo gỡ điểm nghẽn nêu trên.
