Theo Quy chuẩn 41/2016, vượt phải là tình huống giao thông trong đó một phương tiện vượt phương tiện khác về phía bên phải của phương tiện bị vượt trên cùng một chiều đường tại các đường chỉ có một làn xe cơ giới mỗi chiều. Các phương tiện không được phép vượt phải nhau trừ một số trường hợp được quy định trong Luật Giao thông đường bộ.
Như vậy, vượt phải chỉ xảy ra trên đường có một làn xe mỗi chiều. Có thể hiểu tình huống vượt phải là xe A lách về phía bên phải để vượt qua xe B trong cùng một làn, trường hợp này xe A vi phạm.
Tuy nhiên, đến Quy chuẩn QCVN 41/2019/BGTVT, cơ quan chức năng đã hoàn toàn cắt bỏ khái niệm này.
Vì thế, nhiều tài xế cho rằng với sự thay đổi này, việc xử phạt lỗi “Vượt phải” sẽ tiếp tục gây ra nhiều tranh cãi như trước đây.
Mặc dù Quy chuẩn QCVN 41/2019/BGTVT không quy định rõ thế nào là “Vượt phải” như trước đây nhưng tại Nghị định 100 lại xác định việc xử phạt xung quanh hành vi này rất rõ ràng.
Cụ thể, điểm d khoản 5 Điều 5 Nghị định này quy định như sau:
Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây:
Vượt xe trong những trường hợp không được vượt, vượt xe tại đoạn đường có biển báo hiệu có nội dung cấm vượt (đối với loại phương tiện đang điều khiển); không có báo hiệu trước khi vượt; vượt bên phải xe khác trong trường hợp không được phép, trừ trường hợp tại đoạn đường có nhiều làn đường cho xe đi cùng chiều được phân biệt bằng vạch kẻ phân làn đường mà xe chạy trên làn đường bên phải chạy nhanh hơn xe đang chạy trên làn đường bên trái.
Theo quy định trên, không xử phạt hành vi vượt xe trong trường hợp đáp ứng các điều kiện sau:
- Đoạn đường có nhiều làn đường cho xe đi cùng chiều;
- Các làn đường được phân biệt bằng vạch kẻ phân làn đường;
- Xe chạy trên làn đường bên phải chạy nhanh hơn xe đang chạy trên làn đường bên trái.
Điều này có nghĩa là xe A trong trường hợp trên không bị xử phạt lỗi Vượt phải nếu xe A tuân thủ các quy định về an toàn mà Luật Giao thông đường bộ quy định.