Phanh tay trên ô tô được thiết kế nhằm mục đích giữ cho xe đứng yên khi đỗ, nhưng nếu lái xe lơ đãng và thao tác không đúng cách, bộ phận này có thể gây hại cho xe.
Hệ thống phanh ô tô có chức năng giảm tốc độ và dừng xe theo mong muốn người lái. Có 2 cơ cấu phanh là phanh chính và phanh đỗ. Ngày nay, phanh ôtô được trang bị rất nhiều công nghệ hỗ trợ như chống bó cứng phanh ABS, phân bổ lực phanh,… giúp quá trình phanh an toàn và hiệu quả hơn.
Dưới đây là các thói quen các lái xe thường xuyên mắc phải dễ gây hại cho phanh ô tô:
Kéo phanh tay khi xe chưa dừng hẳn
Những người mới sử dụng xe thường có thói quen kéo phanh tay khi xe chưa dừng lại hẳn. Phanh tay vốn không được thiết kế để dừng xe khi xe đang di chuyển mà chỉ được thiết kế để giữ xe đứng yên khi xe đã dừng. Nếu xe đang di chuyển hay chưa dừng lại hẳn, việc người điều khiển xe sơ suất kéo phanh tay sẽ khiến lực phanh tác động lên 2 bánh sau gây ra hiện tượng trượt bánh, gây nguy hiểm.
Quên hạ hoặc hạ chưa hết phanh tay
Nhiều người lái ô tô thường quên hạ hoặc hạ chưa hết phanh tay và cho xe vận hành. Khi tình huống này xảy ra, guốc phanh và má phanh vẫn còn áp sát vào tang trống (hoặc đĩa phanh) tạo ra ma sát rất lớn, ma sát này tiếp tục sinh ra nhiệt lớn khi xe đang di chuyển khiến cho má phanh có thể bị cháy.
Thông thường, khi gặp trường hợp này, một số dòng xe sẽ phát tín hiệu bằng đèn cảnh báo bật sáng trên đồng hồ trung tâm để nhắc nhở người điều khiển xe. Ngoài ra, độ nặng lạ thường của xe kèm theo mùi khét từ hệ thống phanh cũng là dấu hiệu của tình huống này. Không chỉ thế, việc quên hạ hoặc hạ chưa hết phanh tay cũng có thể làm hỏng các hệ thống cảm biến gắn trên cụm phanh như hệ thống chống bó cứng phanh ABS. Thế nhưng điều nguy hiểm nhất nhiệt phát sinh có thể làm đó là khiến dầu phanh sôi, kéo theo hậu quả là phanh mất tác dụng.
Kéo phanh tay sau khi về số P
Nhiều chủ xe có thói quen về P, tắt máy sau đó mới kéo phanh tay. Thói quen này về lâu dài sẽ gây ảnh hưởng tới tuổi thọ và độ bền của cơ cấu bánh răng cóc bên trong hộp số.
Trong hộp số tự động có một chốt đỗ mà nhiều người gọi là bánh răng cóc. Bộ phận này sẽ bám vào các ngàm giữ trên trục ra của hộp số, giúp bánh xe không lăn khi người điều khiển về số P. Vì đặc điểm nhỏ gọn chỉ bằng ngón tay, nếu bánh răng cóc phải chịu toàn bộ khối lượng của chiếc xe lâu ngày dẫn đến bị mài mòn. Thậm chí có thể bị phá vỡ nếu tác động mạnh.
Để giảm gánh nặng một phần cho cơ cấu bánh răng cóc, khi dừng đỗ xe người điều khiển nên làm theo quy trình đạp phanh chân, kéo phanh tay, sau đó về số P và tắt máy. Việc kéo phanh tay trước sẽ giúp bánh răng cóc bên trong hộp số được san sẻ rất nhiều áp lực.
Rà phanh khi đổ dốc hoặc xuống đèo
Khi đổ dốc hoặc xuống đèo, nếu người lái xe thực hiện thao tác rà phanh sẽ tạo ra nhiệt lượng lớn, thậm chí có thể gây cháy và cong vênh má phanh với phanh đĩa, hoặc trống phanh với phanh tang trống. Tệ nhất là tình trạng mất phanh có thể xảy ra. Do đó, lý tưởng nhất người điều khiển phương tiện nên chuyển sang chế độ bán tự động với xe dùng hộp số tự động, đối với xe số sàn thì nên chuyển về số thấp. Người lái xe hãy tuân thủ theo nguyên tắc “lên số nào, xuống số đó”. Khi theo nguyên tắc này, hệ thống truyền động của xe sẽ hãm tốc độ xe lại, giúp hệ thống phanh giảm bớt áp lực.
Giẫm chân phanh khi dừng đèn đỏ
Đây là một vấn đề gây tranh cãi mà từng là chủ đề tranh luận giữa các chuyên gia, nhà sản xuất, và thợ xe uy tín: khi dừng đèn đỏ, liệu người lái một chiếc xe với hộp số tự động có nên giữ chân phanh khi ở số D, hay nên chuyển sang số N? Trong khi các tài xế có thể lựa chọn phương pháp thuận tiện hơn cho họ, chuyển sang số N trong khi dừng đèn đỏ lâu có thể giúp phanh và hộp số ít mòn. Đây cũng có thể là hành động an toàn hơn để tránh gây tai nạn khi nhả chân phanh hoặc… không may mỏi chân.
Quên bảo dưỡng – kiểm tra phanh thường xuyên
Cũng như những bộ phận khác của ô tô, phanh xe cũng cần được bảo dưỡng thường xuyên. Việc bảo dưỡng kiểm tra phanh xe ô tô định kỳ sẽ giúp loại bỏ những mạt bám trên bề mặt tiếp xúc của phanh. Ngoài ra nếu có bất kì lỗi nào xuất hiện trên hệ thống của phanh, chuyên gia bảo dưỡng sẽ giúp chủ xe phát hiện kịp thời, tránh nguy cơ má phanh bị kẹt, phanh không bám nhả, tăng độ an toàn cho người sử dụng xe, hạn chế nguy cơ xảy ra tai nạn.
Tránh những sai lầm nêu trên sẽ giúp phanh xe ô tô được bền hơn, hạn chế nguy hiểm cho người sử dụng xe.
