Nhưng tôi cũng có vài phần hoài nghi.
Hoài nghi không phải việc hợp tác với một công ty Trung Quốc, mà nằm ở chỗ biên bản ghi nhớ giữa hai bên, ngoài dự án cung ứng pin LFP còn là kế hoạch nghiên cứu xây dựng Nhà máy Giga sản xuất cell pin LFP đầu tiên tại Việt Nam.
Nhà máy Giga là nhà máy gì?
Gigafactory là một từ được sáng tạo bởi Elon Musk. Giga chỉ đơn vị đo hàng tỷ. 1GB bằng một tỷ byte. 1GW bằng một tỷ watt. Giga còn là tiền tố để nói về cái gì đó khổng lồ. Nên vào năm 2013, khi Elon Musk tuyên bố bắt đầu xây dựng nhà máy Giga đầu tiên, cái mà tay chơi này ám chỉ là một nhà máy có quy mô cực kỳ lớn và là nơi sản xuất pin cho xe Tesla.
Một thuật ngữ đậm chất marketing mà cái đầu khôn khéo của Elon Musk đã nghĩ ra. Trước đó, tất nhiên đã có nhiều nhà máy làm pin Lithium-ion cho ô tô điện, nhưng không cái nào có quy mô như nhà máy mà Tesla đặt ở Nevada. Hay đúng hơn, quy mô nhà máy pin ô tô này bằng năng suất cả ngành công nghiệp của Nhật, Hàn và Trung Quốc khi ấy cộng lại.
Hiện tại, Tesla có tới 5 nhà máy Giga, đã hoặc sắp hoạt động. 3 ở Mỹ, 1 ở Trung Quốc và 1 ở Đức. Đức cũng chính là trung tâm của các nhà máy Giga khu vực châu Âu. Dự kiến tới 2030, châu Âu sẽ có 16 nhà máy Giga do nhiều công ty khác nhau vận hành với công suất sản xuất hàng năm là 446 Gigawatt giờ. Có nghĩa là số pin các nhà máy này sản xuất ra có tổng dung lượng bằng 446 triệu Kilowatt giờ.
Điều này sẽ đưa châu Âu thành trung tâm sản xuất pin cho ô tô điện lớn thứ hai thế giới. Lớn nhất, đương nhiên là Trung Quốc. Với các dự án hiện tại, đến cuối thập kỷ này, các nhà máy Giga của Trung Quốc có thể chế tạo ra số pin có dung lượng gần 2k Gigawatt giờ. Tức là gần 2 Terawatt. So 1GW với 1TW cũng như so cái ổ cứng 1GB với loại 1TB.
Hiện tại, có đâu đó hơn 140 nhà máy loại giga trên thế giới, Trung Quốc có gần 110, chiếm cỡ 70%. Đứng đầu về năng lực sản xuất pin là Panasonic và một cty có tên CATL. Gotion High-Tech có thế mạnh trong các loại pin cho xe điện, dự án lưu trữ điện, thiết bị truyền tải và phân phối điện. Trong số các nhà sản xuất pin lớn nhất Trung Quốc, Gotion High-Tech đứng thứ năm, ngoài ra còn là đơn vị cung cấp nguyên vật liệu hàng đầu cho các nhà máy sản xuất pin.
Công ty này cũng là đối tác lớn nhất của tập đoàn Volkswagen toàn cầu về lĩnh vực pin ô tô điện. Volkswagen thì hiện là cổ đông lớn nhất của Gotion, một phần trong kế hoạch xây 6 nhà máy giga với tổng công suất tới 240GW giờ trong vài năm tới.
Trở lại với nhà máy Giga đầu tiên của Tesla, thời điểm 2013 nó là một kế hoạch để chết, ngay cả khi người ta biết Elon Musk còn khùng hơn bất kỳ gã khùng nào. Bởi quy mô đầy đủ của nó là một nhà máy xây trên diện tích đất 500 nghìn mét vuông, 5 tầng.
Nhà máy có công suất 37 GW giờ này có số tiền đầu tư tới 5 tỷ USD, từng được dự đoán nếu thất bại sẽ trở thành quả bom nổ tung, tiêu diệt đế chế Tesla. Rất may là không phải như thế.
Nói dài dòng để thấy, việc xây dựng một giga factory ở Việt Nam không phải là không thể, nhưng nếu hoàn thành, nó sẽ là cột mốc mới trong ngành ô tô Việt Nam, chỉ thua việc biến bãi bùn Cát Hải ngày nào thành nhà máy ô tô VinFast hiện nay. Khi đó, sẽ có thêm một chương mới trong câu chuyện mãi mãi tinh thần khởi nghiệp của Vingroup.
Nguồn: Thành Lê
