Toyota chiếm ưu thế tuyệt đối trong nhiều năm liên tục (dù Trường Hải có vượt Toyota trong vài thời điểm nhưng là tính chung cho cả 3 thương hiệu Kia, Mazda, Peugeot cũng các loại xe tải, xe buýt...). Vậy vì sao người Việt lại “hâm mộ” Toyota đến như thế. Có thể lý giải bằng các lý do như sau:
Người Việt coi ô tô như một tài sản lớn
Thứ nhất ở Việt Nam ôtô luôn được coi là một tài sản lớn. Thử so sánh với thị trường Mỹ. GDP bình quân đầu người tại năm 2017 là trên 57.000 USD, trong khi đó giá chiếc Toyota rẻ nhất tại Mỹ là xe Corolla vào khoảng dưới 20.000 USD. Nghĩa là GDP một năm tại Mỹ đủ sức mua 3 chiếc xe Toyota. Tại Việt Nam, GDP bình quân đầu người năm 2017 vào khoảng 2.400 USD và giá chiếc Corolla vào khoảng 30.000 USD. Như vậy, để mua được chiếc xe người Việt phải mất khoảng 13 năm GDP.
Chính vì giá xe lớn hơn thu nhập nhiều như thế nên khi mua xe, đa số người mua đều cân nhắc, lựa chọn rất kỹ. Để dễ hình dung hơn, người Mỹ mua ôtô tương tự như người Việt mua chiếc điện thoại tầm trung (Giá khoảng 800 USD, mất 30% GDP của năm). Nếu muốn thay đổi xe thì người Mỹ sẽ dễ thay đổi hơn người Việt nên họ có cơ hội so sánh nhiều hơn.
Lợi thế của Toyota là xuất hiện sớm nhất tại Việt Nam, mọi lựa chọn tiện ích là vừa đủ và độ bền thì đã được khẳng định nên sau khi cân nhắc kỹ, người Việt chọn hãng xe này là đương nhiên.
Mua xe theo "thói quen"
Thứ hai là tính minh bạch. Ở Mỹ xe có sự cố đưa vào xưởng sửa chưa là có lý lịch xe đàng hoàng. Tại Việt Nam thì tính minh bạch kém. Xe cũ luôn được quảng cáo ngon lành, sữa chữa thì từ xưởng chính hãng, xưởng tư nhân cho tới thợ "vườn". Kỹ thuật "mông má" xe lại cao nên đi mua xe cũ, nhiều người không dám tin xưởng hay "thợ thuyền, cò lái".
Thủ tục sang nhượng xe cũ khá phức tạp, thuế mua bán lại cũng kha khá nên khi mua xe cũ, người ta lại hoa mắt trước "cò lái". Và người mua đành chọn tin nhau quan những mối quan hệ khác như bạn bè, người thân. Nhưng nhiều khi cũng không xong. Với một thị trường mịt mù như thế thì tốt nhất, người mua lại quay sang với những dòng xe đã quá quen thuộc và Toyota là sự chọn lựa.
Phụ tùng thay thế rẻ
Thứ ba là Toyota được lựa chọn sản xuất riêng cho từng thị trường. Những xe như Vios, Innova hay Zace chỉ dành riêng cho thị trường Đông Nam Á và Ấn Độ. Option nào không cần thiết lắm hay không phù hợp với thị trường đều bị bỏ. Vì thế nên chiếc xe được giản lược tới mức... không còn gì để hỏng nên ít hỏng. Phụ tùng thay thế vì vậy cũng rẻ.
Độc giả Hữu Quân