Sau các trải nghiệm chu du châu Âu bằng xe người nhà/bạn bè, phương tiện giao thông công cộng, ô tô tự lái - khẳng định luôn cho nhanh rằng, xe tự lái là trải nghiệm tự do nhất, trọn vẹn nhất và cũng khá kinh tế. Sẽ thật hoàn hảo nếu bạn không bị mắc lưới trong ma trận của các hãng cho thuê xe.
Mấy người bạn mình vừa bị “chém đẹp” vụ thuê ô tô tự lái ở Frankfurt, từ báo giá online 751 euro nhảy lên gần 1.700 euro khi nhận xe, rồi bị “charge” tiếp 350 euro cho một vết xước "mắt thường khó thấy" ở cản sau khi trả xe.
Phải nói ngay, trải nghiệm tồi tệ này là một thực tế, một “Big Problem” với nhiều du khách từ khắp nơi trên thế giới, tới mức chủ đề chia sẻ kinh nghiệm và đánh giá dịch vụ của các hãng cho thuê xe châu Âu khá "hot" trên nhiều diễn đàn du lịch. Và những người bạn ít may mắn của tôi không hề "cô đơn" trong ma trận này.
Vấn đề ở đây là, làm sao để thoát khỏi nó. Muốn vậy, trước hết bạn phải hiểu nó và qui trình vận hành của nó.
Và dưới đây là những điểm chính (mang tính phổ quát, không kể những trường hợp nhỏ lẻ) rút ra từ kinh nghiệm đọc hiểu của dăm lần tự thuê xe một mình ở châu Âu (có đôi lần suýt lạc tay lái) và đặc biệt là sự trợ giúp của nhiều tay lái các nước nhiều kinh nghiệm hơn mình (qua chia sẻ của họ trên blog cá nhân và các diễn đàn).
Qui trình thuê xe tự lái bao gồm: đặt xe online (1), hoàn tất hợp đồng tại quầy giao xe (2), nhận xe (3) và trả xe (4). Từng bước sẽ diễn ra thế này :
Bước 1: Đặt xe online
Rất nhanh chóng và dễ dàng thông qua trang web của các hãng cho thuê xe (nhiều lắm: Hertz, Europcar, Avis, Budget, Dollar, Sixt, .v..v) và các trang agency (rentcar, carrental...). Giá thuê hiện lên trên các trang này khá hấp dẫn, nhất là các agency, tuỳ loại xe, có khi chỉ dưới 10 euro/ngày. Nhanh chóng, dễ dàng, giá hấp dẫn - bước đầu tiên để thu hút bạn bao giờ cũng như thế. Nhưng chớ có vội vàng.
Giá thuê xe theo ngày sẽ cộng thêm phí cho địa điểm và thuế VAT. Thuế này ở châu Âu rất cao nhé. Pháp là 19%, Đức là 20%, Ý và Tây Ban Nha là 21%, Đan Mạch là 25%... Lưu ý là tất cả các phí phát sinh sau này đều phải nhân với VAT khủng.
Khoản phí thứ hai được hiện lên trước khi bạn kết thúc bước 1 là các option tuỳ chọn như: lái phụ, ghế trẻ em, lốp mùa đông, navi, dịch vụ hỗ trợ...
Và bạn cũng được chào khoản phí thứ ba, đây mới chính là ma trận: bảo hiểm. Tuỳ từng hãng sẽ đưa ra các khoản bảo hiểm khác nhau. Có hãng kê: Bảo hiểm kính lái, Bảo hiểm đèn xe, Bảo hiểm thân vỏ, Bảo hiểm tai nạn cho người. Hãng khác lại chia 3 hạng Basic, Medium, Super..v.v. Các trang agency thì đưa khoản bảo hiểm miễn trừ toàn bộ (đoạn sau mình sẽ nói kỹ hơn về điểm này vì khá phức tạp). Bạn có thể từ chối, để bảo toàn giá xe hấp dẫn ban đầu.
Bước 2: Hoàn tất hợp đồng tại quầy
Đây là bước quan trọng nhất và bạn dễ ngã ngửa nhất. Lúc này nhân viên hãng sẽ đưa cho bạn gợi ý một số gói bảo hiểm khác, trong đó quan trọng nhất là gói bảo hiểm miễn trừ toàn bộ sự cố xảy ra. Như đã từng chia sẻ, nếu mua gói này thì sau đó an tâm mà đi, bất kể xây sát, đâm đụng gì. Song khoản này khá cao, nó có thể nhân đôi con số ban đầu. Bạn có thể từ chối, okie. Nhưng chuyện gì sẽ tới ở bước 3 và 4?
Dừng lại nói kỹ chút về bảo hiểm toàn phần rất “hiểm độc” đây. Bạn có 2 lựa chọn: hoặc mua qua công ty thứ ba, khoản này gọi là Excess insurance (ERI), hoặc mua từ chính hãng cho thuê xe, được gọi là Super Collision Damage Waiver (SCDW). Theo khảo sát của trang tiêu dùng Anh, Which.co.uk, thì SCDW có thể cao gấp vài lần tới 15 lần ERI. Thế nhưng chúng ta lại rất khó có thể mua ERI. Vì sao ?
Vì mua bảo hiểm bên thứ ba ERI có nghĩa bạn vẫn sẽ phải trả các khoản phát sinh cho hãng thuê xe, sau đó làm thủ tục đòi lại từ công ty bảo hiểm. Thủ tục đòi lại sẽ rất nhiêu khê, ai từng đi đòi bảo hiểm đều biết, nhất là khi bạn không phải là công dân của nơi công ty bảo hiểm đăng ký (nước sở tại hoặc Mỹ). Mang hộ chiếu Việt Nam, đồng nghĩa với việc bạn gần như chỉ có lựa chọn duy nhất là mua bảo hiểm từ chính hãng, như đã nói, có thể cao gấp 15 lần, trừ phi Bảo Việt tham gia vào thị trường này.
Bước 3 và 4: Nhận và trả xe
Nếu đã mua cái bảo hiểm toàn phần kia rồi thì nhận xe và trả xe (bước 4) đều nhanh trong 7 nốt nhạc. Dĩ nhiên, cũng nên cẩn thận dòm ngó cái xe trước khi nhận, chụp lại đồng hồ cây số (trong trường hợp thuê có giới hạn km, dư cây nào tính tiền cây đó, khá mắc) và cả đồng hồ báo xăng vì bạn sẽ phải đổ đầy xăng như khi nhận vào lúc trả, nếu không sẽ bị charge tới 150 euro.
Nếu không mua bảo hiểm toàn phần, sẽ phải cùng nhân viên hãng check rất kỹ mọi chi tiết góc gách trước khi nhận xe và khi giao trả. Và gần như cầm chắc rằng bạn sẽ bị “bắt đền” như nhóm bạn mình đã bị, vài trăm euro cho một vài vết xước nhỏ. Chưa kể, sẽ mất rất nhiều thời gian và cảm hứng cho chuyện này.
Mà bạn biết không, cũng trang Which.co.uk đã công bố một khảo sát của họ cho thấy, các hãng cho thuê xe đã "tố" lên 300% cho các hư hỏng không bao giờ được sửa chữa.
Nhưng chốt lại, vẫn khẳng định một điều, đi qua ma trận này, mình và cả những người bạn vừa bị sốc với ma trận nói trên, vẫn phải thú nhận rằng thuê xe tự lái khám phá châu Âu là một trải nghiệm thật tuyệt vời và bọn mình không hề muốn dừng lại.
Nguồn: FB Nhà báo Thuỷ Phạm