Một tài năng thần kỳ
Henry Ford sinh ngày 30/07/1863 tại một trang trại vùng Greenfield, thuộc tiểu bang Michigan. Năm 1843, gia đình ông từ Ireland di cư sang Mỹ. Cha ông là chủ một trang trại chuyên việc đồng án. Nhưng ngay từ lúc còn bé, Henry đã không thích cầm cây cuốc để làm nông nghiệp, ông chỉ đam mê các loại máy móc.
Chuyện kể rằng, lần đầu tiên thấy cha có chiếc đồng hồ đeo tay, Henry như bị hút hồn vào đó. Câu hỏi mượn cho bằng được rồi sau đó lén đem vào phòng riêng để ngắm nghía từng chi tiết tinh xảo của chiếc đồng hồ giây cót. Đi đâu cũng thế, thấy chỗ nào có máy móc, thiết bị gì là Henry Ford đòi vào xem bằng được. Thấy xe lửa chạy được nhờ đầu máy hơi nước, Henry Ford lân la tìm hiểu và quyết tâm tự làm thử một cái tương tự.
Đã có lần Henry làm cả trường sợ hết hồn khi dám thử nghiệm một động cơ chạy hơi nước tự tạo tại sân trường. Chiếc động cơ nổ tung nhưng cậu bé Henry thì thoả mãn với sản phẩm thí nghiệm đầu đời của mình. Khi đó ông chỉ đang là học sinh tiểu học. Ham muốn tìm hiểu và phát minh kỹ thuật chính là điểm khác biệt mà mọi người dễ nhận ra ở cậu bé Henry Ford hiếu kỳ và nghịch ngợm này.
Sau này, lớn lên đi làm, ở đâu Henry Ford cũng làm mọi người kinh ngạc và khâm phục về sự khéo léo và tài năng kỹ thuật thần kỳ của ông. Dù làm ở một xưởng gỗ hay một xưởng cơ khí, Henry Ford luôn nghĩ đến việc phải cơ khí hoá, động cơ hoá các thiết bị máy móc.
Chính Henry là người đã thiết kế nên những chiếc máy cắt cỏ, máy kéo có động cơ đầu tiên. Khác với các động cơ hơi nước chạy bằng than đá của ngành xe lửa, các động cơ của Henry có thể chạy bằng củi. Vì thế nên sản phẩm của ông rất phù hợp và hữu dụng cho những người nông dân và thợ thủ công, thợ cơ khí nhỏ. Chính việc hoàn thiện những sản phẩm nhỏ này là cơ sở để Hery hình thành nên những ý tưởng lớn hơn trong tương lai.
Năm 1891, Ford trở thành một kỹ sư ở Edison Illuminating Company, và sau khi ông được thăng chức lên làm kỹ sư trưởng năm 1893, ông đã có đủ thời gian và tiền bạc để dành cho sự chú tâm của mình tới việc thực nghiệm máy chạy xăng. Những cuộc thực nghiệm đó lên tới đỉnh điểm năm 1896 khi ông hoàn thành một phương tiện tự hành đầu tiên của mình được đặt tên là Quadricycle, ông đã lái thử nó vào ngày 4/6 cùng năm.
Sau nhiều lần lái thử nghiệm, Henry Ford bất chợt nghĩ ra nhiều cách để cải thiện chiếc Quadricycle. Ngay lập tức, Henry Ford đã có hợp đồng đặt xe đầu tiên trong đời mình. Bưu điện thành phố Detroit đã đặt mua 4 chiếc xe để chở bưu kiện.
Sản xuất xe hơi cho số đông
Sau thành công ban đầu này, Ford tới Công ty chiếu sáng Edison năm 1899 cùng nhiều nhà đầu tư khác, sau đó họ thành lập Công ty ôtô Detroit. Công ty ôtô Detroit nhanh chóng phá sản sau đó bởi vì Ford tiếp tục cải tiến thiết kế, chứ không bán xe. Ford cho xe của mình chạy đua với xe của các công ty khác để thể hiện các ưu thế trong thiết kế của ông. Vì ông chú ý tới xe đua, ông đã thành lập nên một công ty thứ hai, Công ty Henry Ford.
Trong giai đoạn này, chính ông là người lái xe và chiến thắng trong cuộc đua với Alexander Winton, một tay đua nổi tiếng và rất được hâm mộ vào ngày 10/10/1901. Ford bị các nhà đầu tư buộc phải rời công ty và người thay thế ông là Henry M. Leland năm 1902, và công ty được tổ chức lại thành Cadillac.
Từ năm 1903, công ty xe hơi Ford mới được chính thức ra đời. Henry Ford đã liên kết với một doanh nghiệp chuyên kinh doanh than đá để có vốn lập công ty. Từ đó, ông bắt đầu thuê thợ để chế tạo và lắp máy chứ không tự mày mò vừa thiết kế, vừa chế tạo và lắp ráp như những chiếc xe đầu tiên. Đơn đặt hàng mua xe ngày càng nhiều hơn khiến Henry buộc phải nghĩ đến việc chuyên môn hoá các công đoạn sản xuất.
Nếu lúc đầu Henry Ford có thể chế tạo xe theo yêu cầu riêng của từng khách hàng thì giờ đây ông đã chuyển sang tiêu chuẩn hoá các chi tiết phụ tùng của xe. Bên cạnh tài năng kỹ thuật thiên phú, các phẩm chất của một nhà quản lý công nghiệp cũng đã bắt đầu hình thành trong con người của Henry Ford.
Là một nhà kỹ thuật bẩm sinh, Henry Ford không bao giờ tự hài lòng về những chiếc ô tô của mình. Ông vẫn miệt mài say sưa với các mô hình ô tô được cải tiến chất lượng. Vì vậy, những sản phẩm xe hơi ngày càng nhanh hơn và đẹp hơn của Ford đã ra đời.
Tổng cộng trong vòng hơn 5 năm đã có tới 8 thế hệ xe Ford khác nhau có mặt trên thị trường. Trên cơ sở đó, Henry Ford đã rất thành công khi xây dựng một tập đoàn xe hơi hiện đại bậc nhất. Hiện nay, Ford vẫn là tập đoàn xe hơi đứng số 2 ở Mỹ với doanh số bán xe lên tới hàng trăm tỉ USD mỗi năm.
Sự nhạy bén trong kinh doanh
Áp lực của thị trường buộc Henry Ford phải có những tính toán chiến lược kinh doanh cụ thể. Ông đã quyết định chọn một hướng đi táo bạo mà chưa ai làm: xe Ford phải là một loại xe hơi bình dân, phục vụ cho mọi đối tượng. Triết lý kinh doanh đó của người sáng lập ra công ty Ford vẫn còn được duy trì đến ngày nay. Henry Ford đầu tư vào một xưởng sản xuất lớn, mở rộng các dây chuyền để có thể chuyên môn hoá cao nhằm hạ giá thành xuất xưởng của xe.
Mặt khác, ông chủ động sử dụng các phương tiện thông tin đại chúng để quảng cáo đưa xe ô tô Ford đến gần hơn với các đối tượng bình dân. Trước đây, nhiều người vẫn nghĩ Henry Ford chỉ là một nhà kỹ thuật tài ba. Nhưng không chỉ thế, thật bất ngờ, ông đã tỏ ra mình là một nhà kinh doanh cừ khôi với những chiêu quảng cáo tiếp thị rất độc đáo vào thời điểm đó.
Nung nấu quyết tâm sản xuất thật nhiều xe, bán cho thật nhiều người ở mọi tầng lớp là động cơ thúc đẩy Henry Ford phải có những sáng tạo trong kinh doanh. Hàng nghìn chiếc đã được tiêu thụ trong năm đầu tiên của dòng xe Ford kiểu chữ T (1908), loại xe bình dân mới ra đời nhưng đã được đón nhận vô cùng nồng nhiệt. Chỉ trong vòng 20 năm, công ty xe hơi của Henry Ford đã bán được hàng trăm chiếc xe Ford kiểu chữ T với đủ màu sắc khác nhau.
Henry Ford mất ngày 7/4/1947 tại quê Greenfield, Michigan, thọ 83 tuổi. Với những cải cách mang tính cách mạng, ông được Tạp chí Forbes xếp hạng là người đứng đầu trong số 20 doanh nhân có ảnh hưởng nhất thời đại, cùng với Nobel, Morgan, Rokerfeller…
Đã hơn một thế kỷ trôi qua, kể từ khi chiếc xe hơi đầu tiên ra đời, nhưng với phong cách độc đáo của riêng mình, xe hơi của Henry Ford đã có mặt ở mọi nơi trên thế giới, đi vào cuộc sống như một phương tiện thiết yếu. Henry Ford được mệnh danh là “Ông vua xe hơi” của nước Mỹ.
